تاثیر محلول‌پاشی روی بر عملکرد کمی و کیفی و خصوصیات رشدی گیاهچه گندم نان (رقم کوهدشت)

با توجه به گستردگی کمبود روی در خاک‌های ایران و کمبود آن در جامعه انسانی کشور، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر محلول‌پاشی سولفات روی (عدم مصرف،  5/0 گرم در لیتر در مرحله ساقه­روی، 5/0 گرم در لیتر در مراحل ساقه­روی و پرکردن دانه و 5/0 گرم در لیتر در مرحله ساقه­روی  و 2 ­گرم در لیتر در مرحله پرکردن دانه) بر عملکرد و اجزای عملکرد (بخش مزرعه‌ای) و تاثیر محتوای روی دانه (199 (کم)، 381 (متوسط) و 595 (زیاد) نانوگرم روی در دانه) بر روی برخی از شاخص‌های جوانه‌زنی (بخش آزمایشگاهی)، در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 92-1391 بر روی گندم نان رقم کوهدشت اجرا شد. نتایج بخش مزرعه‌ای نشان داد که محلول‌پاشی سولفات روی در مرحله ساقه‌روی و پرکردن دانه سبب افزایش معنی‌دار تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه بارور و وزن سنبله در مقایسه با شاهد شد. به‌علاوه محلول‌پاشی سولفات روی در تمامی مراحل فنولوژیکی توانست عملکرد بیولوژیک و عملکرد اقتصادی را به‌طور معنی‌داری در مقایسه با شاهد افزایش دهد. اما کاربرد ترکیب یاد شده در هیچ یک از مراحل، تاثیر معنی­داری بر شاخص برداشت نداشت. شاخص‌های سرعت جوانه‌زنی، متوسط زمان جوانه‌زنی وشاخص بنیه بذر تنها از مقدار زیاد روی در دانه متاثر شده و اختلاف معنی‌داری با مقدار کم روی بذر نشان دادند. اما محتوای روی دانه تاثیری بر درصد جوانه‌زنی بذور نداشت. نتایج نشان داد که کاربرد سولفات روی توانست میزان عملکرد و محتوای روی دانه را افزایش دهد. بر این اساس به‌ نظر می‌رسد با استفاده از اسپری سولفات روی می‌توان عملکرد کمی و کیفی گندم تولیدی در خاک‌های فقیر از روی را بهبود بخشید. بعلاوه این روش به‌زراعی می‌تواند به ‌عنوان راهکار کوتاه مدت برای کاهش مشکلات تغذیه‌ای ناشی از کمبود روی و بهبود شاخص‌های امنیت غذایی مورد کاربرد قرار گیرد. همچنین نتایج بخش آزمون شاخص‌های جوانه‌زنی نشان داد که با افزایش محتوای روی دانه، شاخص‌های جوانه‌زنی و بنیه گیاهچه بهبود می‌یابد.